Kira Tespit Davası 2022

Kira tespit davasını açıklamadan önce kira sözleşmesinin tanımını yapmak gerekmektedir. Kira sözleşmesi Türk Borçlar Kanunu’nun 299. maddesinde “Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” şeklinde tanımlanmıştır. Kira sözleşmesi taraflarca yazılı olarak düzenlenebileceği gibi sözlü olarak da yapılabilir, bu hususta bir şekil şartı öngörülmemiştir.

Kira Bedeli Nasıl Belirlenir?

Kira sözleşmesinde taraflar sözleşme serbestisi gereği kira bedelini özgürce kararlaştırabilirler. Kira sözleşmesi süreli ise bu sürenin bitiminde kira miktarında hangi oranda artış yapılacağı kanunda belirlenen sınırlar dâhilinde olmak kaydıyla yine taraflarca belirlenir.

Kira tespit davası kira bedelinin tespiti amacı içerdiğinden davanı sonucu hem kiracı hem de kiraya vereni ilgilendirmektedir. Bu dava kira sözleşmesinin taraflarının kira bedelinde anlaşılamaması halinde açılmakta olup, mahkeme kira bedelinin ne olacağına ilişkin bir tespitte bulunur.

Kira bedelinin tespiti hususunda Türk Borçlar Kanunu’nun 344. maddesi “Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.

Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir.

Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir. (1) Sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa 20/2/1930 tarihli ve 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak şartıyla, beş yıl geçmedikçe kira bedelinde değişiklik yapılamaz. Ancak, bu Kanunun, “Aşırı ifa güçlüğü” başlıklı 138 inci maddesi hükmü saklıdır. Beş yıl geçtikten sonra kira bedelinin belirlenmesinde, yabancı paranın değerindeki değişiklikler de göz önünde tutularak üçüncü fıkra hükmü uygulanır.(1)” şeklindedir.

Kira Tespit Davası Ne Zaman Açılabilir?

Yenilenen kira sözleşmesinde kira bedelinin tespiti için her zaman kira bedelinin tespiti davası açılabilir. Ayrıca, taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedelinin tespiti amacıyla dava açılabilir. Böyle bir başvuru halinde yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenecektir.

Kira Tespit Davasında İhtar Şartı

Kiraya veren; kira dönemi sonunda kira bedelinde artış yapmak isterse kira dönemi başlamadan en geç 30 gün önce kira tespit davası açabilir ya da yeni kira döneminin başlamasından en geç 30 gün önce kiralayana yazılı bir ihtar çekerek kira bedelinde artış istediğini bildirirse yeni kira döneminin sonuna kadar kira tespit davası açabilir.

Kira Tespit Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Kiraya verilen gayrimenkulün bulunduğu yer Sulh Hukuk Mahkemesi tespit davası bakımından görevli ve yetkilidir.

Kira Tespit Davası Ne Kadar Sürer?

Kira tespitine ilişkin açılacak davanın ne kadar süreceğine ilişkin net bir bilgi vermek doğru değildir. Zira davanın açıldığı mahkemenin iş yoğunluğu, delil durumu, duruşma aralıkları vs gibi hususlar davanın sürecini etkileyebilmektedir.

Geçmişe Yönelik Kira Tespit Davası Açmak Mümkün Müdür?

Geçmişe yönelik kira tespit davası açmak mümkün değildir. Tespit davası, yeni kira dönemi başlangıcından en az 30 gün önce açılmış ise yeni dönemin başından itibaren, dava açılmadan evvel yeni kira dönemi başlangıcından en az 30 gün önce kiracıya bu hususta bir ihtar çekilmiş ise yeni dönemin başından itibaren uygulanacaktır.

Kira Tespit Davası Dilekçe Örneği

Her olay kendi şartlarında değerlendirilmesi gerektiğinden standart dilekçeler kullanarak açılan davalar ileride hak kayıplarına sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenle kendi taleplerinize ve mevcut duruma uygun şartlarda dilekçe hazırlanması ve davanın takibi için alanında uzman bir avukattan destek almanızı tavsiye ederiz.

Konu ile ilgili diğer makalelerimiz de ilgili linkten ulaşabilirsiniz:

Kira Borcunun Ödenmemesi Halinde Kiracının Tahliyesi

10 Yılı Aşan Kira Sözleşmelerinin Sona Ermesi

İki Haklı İhtar Nedeniyle Tahliye

Kira Uyarlama Davası